en 
Rynek Energii
Elektrycznej
Elektrycznej
Wytwarzanie Energii Elektrycznej
Energia elektryczna wytwarzana jest w Polsce w elektrowniach, elektrociepłowniach i odnawialnych źródłach energii. Dystrybutorzy energii prowadzą dwa niezależne rodzaje działalności: handel energią oraz jej transport sieciami dystrybucyjnymi. Transport energii od jej wytwórców do finalnych odbiorców odbywa się dwoma rodzajami sieci należącymi do różnych podmiotów: sieciami przesyłowymi i sieciami dystrybucyjnymi.
Podział rynku energii elektrycznej
Handel energią elektryczną w Polsce odbywa się w trzech zasadniczych segmentach rynku energii: rynku kontraktowym, rynku giełdowym, rynku bilansującym.
Rynek hurtowy
Zdecydowana większość wytwarzania oparta jest w dalszym ciągu na paliwach konwencjonalnych, tj. węglu kamiennym oraz węglu brunatnym. Kontynuowany jest także wzrost udziału źródeł wiatrowych i innych odnawialnych źródeł energii.
W przypadku wytwórców główne formy sprzedaży energii elektrycznej stanowi sprzedaż w ramach rynków regulowanych, gdzie dominujące znaczenie ma giełda energii oraz sprzedaż do przedsiębiorstw obrotu. Natomiast w przypadku przedsiębiorstw obrotu kierują one sprzedaż głównie do innych przedsiębiorstw obrotu oraz do odbiorców końcowych. W mniejszym stopniu, choć również znaczącym, kierują sprzedaż na giełdę energii.
W przypadku wytwórców główne formy sprzedaży energii elektrycznej stanowi sprzedaż w ramach rynków regulowanych, gdzie dominujące znaczenie ma giełda energii oraz sprzedaż do przedsiębiorstw obrotu. Natomiast w przypadku przedsiębiorstw obrotu kierują one sprzedaż głównie do innych przedsiębiorstw obrotu oraz do odbiorców końcowych. W mniejszym stopniu, choć również znaczącym, kierują sprzedaż na giełdę energii.
Rynek detaliczny
Uczestnikami rynku detalicznego, obok odbiorców końcowych (zarówno w gospodarstwach domowych, jak i przedsiębiorstwach), są przedsiębiorstwa zarządzające siecią dystrybucyjną, w tym operatorzy systemów dystrybucyjnych (OSD) i sprzedawcy energii elektrycznej (przedsiębiorstwa obrotu).
Duże znaczenie dla funkcjonowania rynku detalicznego mają IRiESD. Instrukcje te określają zasady działania rynku detalicznego energii elektrycznej, w tym m.in. procedurę zmiany sprzedawcy, zasady wyznaczania i przekazywania danych pomiarowych przez OSD, zmiany podmiotów odpowiedzialnych za bilansowanie handlowe oraz zasady postępowania w przypadku utraty dotychczasowego sprzedawcy przez odbiorców w gospodarstwach domowych.
Duże znaczenie dla funkcjonowania rynku detalicznego mają IRiESD. Instrukcje te określają zasady działania rynku detalicznego energii elektrycznej, w tym m.in. procedurę zmiany sprzedawcy, zasady wyznaczania i przekazywania danych pomiarowych przez OSD, zmiany podmiotów odpowiedzialnych za bilansowanie handlowe oraz zasady postępowania w przypadku utraty dotychczasowego sprzedawcy przez odbiorców w gospodarstwach domowych.
Uczestnicy rynku
Proces zmiany sprzedawcy energii elektrycznej
01
Zawarcie umowy z nowym sprzedawcą
Aby zachować ciągłość dostaw energii, nowa umowa powinna wejść w życie z dniem następującym po dniu wygaśnięcia dotychczasowej umowy sprzedaży z dotychczasowym sprzedawcą
02
Wypowiedzenie umowy sprzedaży
dotychczasowemu sprzedawcy
Pierwsza zmiana oznacza wypowiedzenie przeważnie tzw. umowy kompleksowej, która obejmuje zarazem warunki sprzedaży energii oraz świadczenia usługi dystrybucji.
03
Zawarcie umowy o świadczenie usługi dystrybucji
(krok ten może wykonać nowy sprzedawca)
W przypadku wypowiedzenia umowy kompleksowej, oprócz nowej umowy o świadczenie usługi dystrybucji z operatorem systemu dystrybucyjnego (OSD). Ta umowa wchodzi w życie w dniu następującym po dniu rozwiązania dotychczasowej umowy kompleksowej. Taką umowę można zawrzeć na czas nieokreślony. Nie trzeba jej także wypowiadać oraz ponownie zawierać przy kolejnych zmianach sprzedawców
04
Poinformowanie OSD o zawarciu nowej umowy
sprzedaży (ten krok wykonuje nowy sprzedawca)
Zgłoszenie musi odpowiadać standardom przyjętym przez właściwego OSD. Na podstawie otrzymanych informacji OSD w terminie nie przekraczającym 5 dni roboczych od daty otrzymania wniosku zgłoszenia zmiany sprzedawcy dokonuje jego weryfikacji formalnej oraz sprawdzenia, czy taki Odbiorca znajduje się na jego terenie i czy jest rozliczany w jego systemie bilingowym. Po dokonaniu weryfikacji odsyła do Odbiorcy i nowego sprzedawcy potwierdzenie zarejestrowania wniosku lub odmowę zarejestrowania ze względu na: brak lub niezgodność danych zawartych we wniosku, brak umowy generalnej z danym sprzedawcą, lub ze względu na inną przyczynę formalną. W przypadku weryfikacji zakończonej wynikiem negatywnym procedura zmiany sprzedawcy zostanie przerwana i należy ją powtórzyć po usunięciu przyczyn weryfikacji negatywnej.
05
Zawarcie umowy o świadczenie usługi dystrybucji
(ten krok może wykonać nowy sprzedawca)
Po zmianie sprzedawcy energii elektrycznej konieczne może się okazać dostosowanie układu pomiarowo-rozliczeniowego. Obowiązek dostosowania układu pomiarowo-rozliczeniowego spoczywa na właścicielu układu pomiarowo-rozliczeniowego (w przypadku taryfy A i B właścicielem układu jest odbiorca, w przypadku taryfy C właścicielem jest OSD).
06
Końcowe rozliczenie z dotychczasowym sprzedawcą
Odczyt licznika następuje w dniu zmiany sprzedawcy, czyli w dniu wejścia w życie nowej umowy sprzedaży. Odczytu dokonuje operator systemu dystrybucyjnego. Operator przekazuje stan licznika (stan na dzień zmiany sprzedawcy) zarówno dotychczasowemu, jak i nowemu sprzedawcy w danym terminie. Na tej podstawie przygotowywane jest przez dotychczasowego sprzedawcę końcowe rozliczenie.